Jaime Svart, intelectual chileno radicado en Atenas y con quien mantengo comunicación desde hace tiempo, me pidió que hiciera el prólogo a una antología de Nicolás Guillén que quería traducir al griego junto con Ana Karapa. Gustosa se lo envié. Ya habían traducido los Versos sencillos de José Martí, del que me envió un ejemplar primero y luego otro para Clarita Niebla, profesora y martiana de pura cepa. Ambos pertenecen a la Sociedad Cultural José Martí, él en Atenas y ella en Santa Clara. Por fin el libro se ha publicado, y ya lo tengo.
La noticia, en español y en griego, me la envió Jaime Svart:
Atenas, 26 ene (PL). La obra del poeta cubano Nicolás Guillén será publicada por primera vez en idioma griego traducido directamente del castellano (anteriormente el poeta GIANNIS RITZOS hizo una traducción desde el idioma francés) reveló hoy uno de los traductores y promotor de la iniciativa editorial.
Bajo el título Antología poética, el libro reúne una selección de poemas en su mayor parte procedentes del libro Sóngoro cosongo y estará dedicado a Luis Prado, último embajador de Cuba en Grecia, quien falleció de forma repentina en el desempeño de su misión el pasado noviembre.
La edición bilingüe fue preparada por Jaime Svart, poeta chileno residente en Atenas, y la traductora griega Ana Karapa, quienes en 2010 publicaron los Versos sencillos de José Martí en griego y castellano. El prólogo es de la filóloga cubana Amparo María Ballester López.
Este propósito de reunir las culturas cubana y helena se completa con una ilustración en la portada del más universal de los pintores de la isla, Wifredo Lam, y un grabado en la contraportada de la artista local Alexia Tagka.
Además, como ocurrió con el libro de Martí, las presentaciones integrarán la poesía caribeña junto a la música y el baile mediterráneo, para tratar de crear un puente intercultural que con tanto éxito fue acogido por el público en la anterior ocasión, según explicó Svart.
El libro será presentado oficialmente el próximo mes en Atenas y después será enviado al VIII Coloquio y Festival Internacional de Música y Poesía que la Fundación Nicolás Guillén realizará a inicios de abril en La Habana, con motivo del 110 aniversario del nacimiento del poeta.
El traductor llamó la atención de que el certamen se oriente en esta edición hacia los problemas de discriminación racial y exclusión social, cuando en Grecia y en Europa se están viviendo fenómenos muy graves de racismo y xenofobia contra los que escribió el autor cubano.
Igualmente recordó que Guillén introdujo el tema negro y de lo afrocubano en la poesía, con su deseo de formar un «color cubano», y la Revolución, por la que Svart confesó su admiración, un nuevo tiempo para el discurso poético.
En este punto destacó la elección de un poema que habla contra el bloqueo político y económico de los EEUU contra Cuba y que se llama «Son del bloqueo», así como otros que contienen referencias a Bolívar o a Martí y que pueden ayudar a divulgar realidades como el ALBA, Unasur o Celac.
Añadió que «en épocas de crisis las artes y la poesía puede ayudar a la gente a sobrellevar la situación», pero además también pueden servir para que el pueblo griego y las generaciones más jóvenes sepan que hay otra vía como sucedió en Venezuela, Bolivia y en Argentina.
También explicó que los poetas cubanos son muy cercanos a Chile, en especial Nicolás Guillén, pues poemas como «Canción para matar una culebra» fue musicalizado por Inti Illimani, «La Muralla», por Quilapayun y Víctor Jara popularizó «Guitarra en duelo mayor», dedicada al Che.
En Grecia hay un gran público interesado en la poesía, que siente un gran cariño por el idioma castellano y una especial admiración por Iberoamérica, por la Revolución cubana, Salvador Allende y el gobierno de la Unidad Popular, agregó.
Entre sus próximos proyectos se halla la publicación de una antología de poesía mapuche en griego, una selección de poemas personales, así como continuar con la traducción de otros poetas latinoamericanos.
******************************************************
Ο ποιητής Νικολάς Γκιγιέν μεταφρασμένος για πρώτη φορά στα Ελληνικά απευθείας από τα Καστελάνικα (1*)
Γραμμένο από τον Αντόνιο Κουέστα Μαρίν
Αθήνα, 26 Γενάρη 2012
Το έργο του κουβανού ποιητή Νικολάς Γκιγιέν θα δημοσιευθεί για πρώτη φορά στην Ελληνική γλώσσα, απευθείας από τα Καστελάνικα (1*), αποκάλυψε σήμερα στην Prensa Latina (2*) ο ένας από τους μεταφραστές και υποστηρικτής της πρωτοβουλίας της δημοσίευσης.
Κάτω από τον τίτλο «Ποιητική Ανθολογία», το βιβλίο συγκεντρώνει μια επιλογή ποιημάτων που προέρχονται κατά το μεγαλύτερο μέρος τους από το βιβλίο Σόνγκορο Κοσόνγκο και θα είναι αφιερωμένο στον Λουίς Πράδο, τον τελευταίο πρέσβη της Κούβας στην Ελλάδα, ο οποίος έφυγε ξαφνικά από τη ζωή κατά την εκτέλεση της αποστολής του τον περασμένο Νοέμβρη.
Η δίγλωσση δημοσίευση επιμελήθηκε από τους: Χάιμε Σβαρτ, Χιλιανό ποιητή που διαμένει στην Αθήνα και την Ελληνίδα μεταφράστρια Άννα Καράπα, οι οποίοι το 2010 δημοσίευσαν τους «Απλούς Στίχους» του Χοσέ Μαρτί στα Ελληνικά και τα Καστελάνικα. Υπάρχει επίσης ένας πρόλογος από την Κουβανή φιλόλογο Άμπαρο Μαρια Βαγιέστερ Λόπεζ.
Αυτός ο στόχος να συνενωθούν οι δυο κουλτούρες της Ελλάδας και της Κούβας, συμπληρώνεται με την εικόνα ενός πίνακα του πιο διεθνή από τους ζωγράφους του νησιού, του Γουιφρέδο Λαμ στο εξώφυλλο, και ενός χαρακτικού στο οπισθόφυλλο της Ελληνίδας καλλιτέχνιδας Αλεξίας Τάγκα .
Επίσης, όπως έγινε και με το βιβλίο του Μαρτί, οι παρουσιάσεις θα συμπληρώσουν την ποίηση της Καραϊβικής με τη μουσική και το χορό της Μεσογείου, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μια γέφυρα διαπολιτισμική σαν κι αυτή που με τόση επιτυχία έγινε δεκτή από το κοινό στην προηγούμενη περίπτωση, όπως εξήγησε ο Σβαρτ.
Το βιβλίο θα παρουσιαστεί επίσημα τον επόμενο μήνα στην Αθήνα και μετά θα σταλεί στον VIII Διεθνή Διάλογο και Φεστιβάλ Μουσικής και Ποίησης που θα πραγματοποιήσει το Ίδρυμα Νικολάς Γκιγιέν στις αρχές του Απρίλη στην Αβάνα, με αφορμή την 110η επέτειο από τη γέννηση του ποιητή.
Ο μεταφραστής υπέστησε την προσοχή ώστε η συζήτηση σχετικά με αυτή την έκδοση να προσανατολίζεται γύρω από τα προβλήματα των φυλετικών διακρίσεων και του κοινωνικού αποκλεισμού, όταν στην Ελλάδα και στην Ευρώπη λαμβάνουν χώρα πολύ σοβαρά φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας, κόντρα σε αυτά που έγραψε ο Κουβανός λογοτέχνης.
Θύμισε επίσης ότι ο Γκιγιέν εισήγαγε το θέμα των νέγρων και των αφροκουβανών στην ποίηση, με την επιθυμία του να δημιουργήσει ένα «χρώμα Κουβανέζικο», και αναγνώρισε πως η Κουβανική Επανάσταση, για την οποία ο Σβαρτ δήλωσε το θαυμασμό του, εγκαινίασε μια νέα εποχή για τον ποιητικό διάλογο.
Σε αυτό το σημείο ξεχώρισε την επιλογή ενός ποιήματος που μιλάει ενάντια στο πολιτικό και οικονομικέ εμπάργκο των ΗΠΑ προς την Κούβα και που ονομάζεται «σον για το εμπάργκο», όπως και άλλα που περιέχουν αναφορές στον Μπολιβάρ και στο Μαρτί και που μπορούν να βοηθήσουν στη διάδοση του έργου οργανισμών όπως οι: ALBA, Unasur , Celac (3*).
Πρόσθεσε πως «σε περιόδους κρίσης, οι τέχνες και η ποίηση μπορούν να βοηθήσουν τον κόσμο να αντέξει την κατάσταση», όμως μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ώστε ο Ελληνικός λαός και οι νεότερες γενεές να ξέρουν πως υπάρχει και άλλος δρόμος, όπως έγινε στη Βενεζουέλα, τη Βολιβία και την Αργεντινή.
Εξήγησε επίσης πως οι Κουβανοί ποιητές είναι πολύ κοντά στη Χιλή, ειδικά ο Νικολάς Γκιγιέν, αφού ποιήματα όπως «Τραγούδι για να σκοτώσεις ένα φίδι» και «Τα τείχη» μελοποιήθηκαν από τους Ίντι Ιγιμάνι και τον Κιλαπαγιούν αντίστοιχα και o Βικτώρ Χάρα έκανε δημοφιλές το «κιθάρα σε μεγάλο πένθος», αφιερωμένο στον Τσε.
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα ευρύ κοινό που ενδιαφέρεται για την ποίηση, που αισθάνεται μεγάλη συμπάθεια για την καστελάνικη γλώσσα και έναν ιδιαίτερο θαυμασμό για τη Λατινική Αμερική, την Κουβανική Επανάσταση, τον Σαλβαδόρ Αγιέντε και την κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας, πρόσθεσε.
Ανάμεσα στα επόμενα σχέδια του, βρίσκεται η δημοσίευση μιας ανθολογίας της ποίησης mapuche (4*) στα Ελληνικά, μια επιλογή από δικά του ποιήματα, όπως και να συνεχίσει να μεταφράζει και άλλους λατινοαμερικάνους ποιητές.
1. Υπάρχει μια μετάφραση του Γιάννη Ρίτσου, που έχει όμως γίνει από κείμενο ενός ποιητή από την Αϊτή, γραμμένο στη Γαλλική γλώσσα.
2. Τύπος Λατίνος
3. Οργανώσεις που προωθούν την ένωση μεταξύ των χωρών της Λατινικής Αμερικής
4. Λαός αυτοχθόνων που ζει στη Χιλή και την Αργεντινή.
Read Full Post »
Por Pedro Rioseco
verbiclara.wordpress.com 
